استفاده از روش پیش‌تیمار بذر به منظور بهبود عملکرد برنج در شالیزار

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 سازمان جهاد کشاورزی گیلان

2 دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج کشور

3 موسسه تحقیقات برنج کشور

چکیده

برنج در ایران دومین ماده غذایی در سبد غذایی خانوارهای ایرانی محسوب می‌شود. در برخی موارد کاهش عملکرد واقعی در بین شالیکاران به‌دلیل عدم رعایت توازن مواد مغذی اتفاق می‌افتد و این کار نه‌تنها تولید ناکافی برنج را به‌دنبال دارد، بلکه موجب کاهش پایداری امنیت غذایی خواهد شد. بنابراین با توجه به محدود بودن سطح زیرکشت و افزایش بهره‌وری اراضی شالیزاری کشور، کاربرد روش پیش‌تیمار بذر برای افزایش تولید برنج `پیشنهاد می‌شود. برای انجام کار، ابتدا شلتوک برنج به‌مدت 24 ساعت در آب نگهداری می‌شود. سپس چند بار با آب ولرم آب‌شویی شده و برای ضدعفونی بذر از قارچکش کاربوکسین تیرام استفاده می‌شود و در مرحله آخر، شلتوک مورد نظر در ظرف پلاستیکی بزرگ به‌منظور آغشته شدن با کود بذر‌مال انتقال داده خواهد شد. مراحل خشک شدن و پهن کردن بذر روی بستر کیسه‌ای انجام شده تا عمل جوانه‌زنی به‌خوبی انجام شود. پیش‌تیمار بذر روی صفاتی مانند ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد پنجه، تعداد دانه و عملکرد شلتوک تاثیر قابل قبولی دارد. در این ارتباط، عملکرد رقم شیرودی در بذرهای پیش‌تیمار شده 9168 و بدون پیش‌تیمار 8279 کیلوگرم در هکتار و عملکرد رقم هاشمی با استفاده از بذرهای پیش‌تیمار شده 4108 کیلوگرم در هکتار و رقم هاشمی بدون پیش‌تیمار 3805 کیلوگرم در هکتار است. بنابراین بر اساس مشاهدات در مزارع کشاورزان توصیه می‌شود که همراه با آماده‌سازی بذر به‌روش معمول، از روش پیش‌تیمار بذر جهت افزایش عملکرد برنج استفاده شود.

کلیدواژه‌ها