1
استادیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران
2
سازمان هواشناسی
چکیده
کمیت و کیفیت محصول برنج تولید شده، متاثر از نوع رقم و شرایط اقلیمی است. عوامل اقلیمی نظیر دما، ساعت‌های آفتابی، بارندگی، تبخیر و سرعت باد بر عملکرد کمی و کیفی محصول برنج تاثیر زیادی دارند. در این بررسی، از اطلاعات هشت ماهه اول طی 20 سال دوره آماری ایستگاه هواشناسی آمل استفاده شده است. مطابق با اطلاعات مزبور، روند تغییرات دماهای حداکثر، متوسط و حداقل، تقریبا به صورت نرمال بوده و کمترین دماها در ماههای فروردین و آبان رخ داده و میزان ساعت‌های آفتابی بعد از شهریور ماه کاملا کاهش مییابد. میزان تبخیر تا پایان مرداد ماه روند افزایشی داشته و بعد از آن تا ماه آبان دارای روند کاملا کاهشی است. کاهش میزان تبخیر در مهر و آبانماه، نیاز آبی کشت مجدد برنج را کاهش میدهد ولی افزایش میزان تبخیر در تیر و مرداد ماه نیاز آبی برنج را افزایش میدهد. سرعت باد در فروردین تا پایان ماه تیر روند نزولی داشته و بعد از ماه مرداد دارای روند افزایشی و در مهر و آبان به حداکثر خود میرسد. افزایش سرعت باد در زمان پر شدن دانه و برداشت محصول کشت مجدد، یک محدودیت در مقایسه با کشت اصلی است در نتیجه با توجه به تاثیر عوامل اقلیمی موثر بر عملکرد نهایی، میزان محصول برداشتی کشت مجدد، 80-70 درصدی محصول کشت اصلی برنج میباشد.
)