بخش حفاظت خاک و آبخیزداری/ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران/ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
سطح وسیعی از اراضی شالیزاری کشور به دلیل بالا بودن سطح آب زیرزمینی و نزدیکی به دریا دارای مشکل زهکشی میباشند که ضمن سخت شدن شرایط کار در کشت سنتی، امکان کشت و کار مکانیزه را دشوار و در مواردی غیر ممکن میسازد. با احداث شبکه زهکشی زیرزمینی در این نوع اراضی، ضمن بهبود وضعیت موجود، ضریب کشت محصول نیز زیاد خواهد شد. یکی از بهترین روشهای طراحی زهکشها، بررسی، اندازهگیری و ارزیابی سامانه زهکشی موجود در منطقه است. بررسی و اندازهگیریهای انجام شده روی سامانه زهکشی زیرزمینی موجود در کرت شالیزاری 10650 متر مربعی واقع در مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز نشان داد که پوسته برنج استفاده شده بهعنوان پوشش دور لوله زهکش زیرزمینی، بعد از گذشت 12 سال، دارای عملکرد بسیار خوبی میباشد. زهآبهای خروجی از سامانه زهکشی مورد مطالعه زلال و شفاف بوده و عدم وجود ذرات خاک را تایید مینماید. همچنین سطح ایستابی، 5 ساعت پس از باز کردن چاهک کنترل به میزان 70 سانتیمتر افت کرد. پوسته برنج بهعنوان یک ماده آلی که هیچ گونه آسیب زیست محیطی را بههمراه ندارد، کارآیی بسیار خوبی در سامانه زهکشی زیرزمینی اراضی شالیزاری داشته و با توجه به در دسترس بودن و قیمت تمام شده در مقایسه با شن و ماسه دانهبندی شده و همچنین ملاحظات زیستمحیطی، گزینه مناسبی برای سامانههای زهکشی زیرزمینی اراضی شالیزاری شمال کشور میباشد.