مدیریت مزرعه شالیزاری با استفاده از داده‌های دقیق

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، بخش اصلاح و تهیه بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

2 مدیر مسئول نشریه شالیزار و رئیس مؤسسه تحقیقات برنج کشور

3 رئیس بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، رشت، گیلان

4 موسسه تحقیقات برنج، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

چکیده

یکی از راهکارهای مؤثر در افزایش تولید برنج، مدیریت صحیح به‌زراعی بر اساس داده‌های دقیق مورفولوژی است. در مزرعه هوشمند موسسه تحقیقات برنج کشور، داده‌های دقیق جهت شناسایی تفاوت در طول دوره رشد رویشی و زایشی در ارقام اصلاح شده و محلی مورد استفاده قرار گرفته و بر اساس نتایج تجزیه داده‌های چند ساله، می‌توان توصیه‌های به‌زراعی دقیق‌تری به کشاورزان ارایه داد. داده‌های دقیق محیطی و مورفولوژی طی سه فصل زراعی متوالی، توسط سنسورهای ویژه در طول دوره رشد در ارقام آنام، گیلار و هاشمی با هدف مقایسه بین این ارقام و ارایه توصیه‌های فنی، ثبت شد. نتایج نشان داد که طول دوره رشد در رقم آنام نسبت به ارقام گیلار و هاشمی کم‌تر بود. طول دوره رشد به صورت دقیق بر حسب روز و میزان لوکس نوری و دمای مورد نیاز ثبت شد. همچنین ارقام اصلاح شده گیلار و آنام، به‌دلیل کامل کردن مراحل مختلف رشد در دمای پایین‌تر نسبت به رقم محلی، نسبت به سرمای اول فصل در خزانه متحمل‌تر بوده و می‌توان بذرپاشی این ارقام را 5 تا 7 روز زودتر انجام داد. از طرفی این ارقام سرعت رشد بیشتری در خزانه داشته و چند روز پس از نشاکاری استقرار سریع‌تری نسبت به رقم محلی داشتند و دمای برگ و کنوپی آن‌ها نیز بالاتر بود. در ضمن برگ ارقام گیلار و آنام نسبت به رقم هاشمی، سبزینگی بیشتری داشته و دمای برگ آن‌ها در طول دوره رشد به‌ویژه اواخر دوره رویشی و ابتدای دوره زایشی بیش‌تر از رقم هاشمی بود. با توجه به دمای بالاتر برگ در ارقام آنام و گیلار می‌توان نتیجه گرفت، امکان انتقال بیش‌تر مواد فتوسنتزی از ساقه و برگ به دانه‌ها در انتهای طول دوره رشد وجود دارد. لذا توصیه می‌شود تقسیط کودها با دقت بیشتری انجام شده به‌طوری‌که تعداد دانه پوک در خوشه ارقام آنام و گیلار کاهش پیدا کند. ارقام آنام و گیلار نسبت به رقم هاشمی، تعداد دانه در خوشه بیش‌تری دارند، از طرفی توانایی بیش‌تری در انتقال مواد غذایی در انتهای دوره رشد را دارا می‌باشند، لذا اگر مواد غذایی در خاک به میزان کافی باشد، این ارقام می‌توانند عملکرد بیش‌تری داشته باشند. انجام آزمون خاک در ابتدای فصل زراعی و تقسیط کودها بر اساس تقویم زراعی و شرایط خاک در حصول عملکرد حداکثری ارقام آنام و گیلار بسیار موثر خواهد بود. در مجموع نتایج تجزیه داده‌های دقیق روی این سه رقم نشان داد که ارقام گیلار و آنام به سرمای اول فصل تحمل بیش‌تری دارند و در صورت وجود مواد غذایی در خاک می‌توانند، حداکثر پتانسیل عملکرد را داشته باشند. در ضمن با استفاده از ثبت روزانه میزان نور دریافتی و دمای روزانه محیط، طول دوره رشد این ارقام ثبت شده و در بین آن‌ها، رقم آنام از همه زودرس‌تر می‌باشد. لازم به ذکر است همه این ارقام درگروه ارقام زودرس می‌باشند و نسبت به هم مقایسه شده‌اند.

کلیدواژه‌ها