تحلیلی بر عوامل موثر بر توسعه کشت مکانیزه برنج در استان مازندران

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم و مهندسی خاک خاک- دانشکده کشاورزی- دانشگاه شهرکرد

2 هیات علمی مؤسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران

3 استادیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج. معاونت مازندران. آمل

4 محقق مؤسسه تحقیقات برنج کشور معاونت مازندران

چکیده

در میان محصولات زراعی، برنج دومین غذای اصلی مردم جهان به­شمار می­رود که مکانیزاسیون کشت آن، از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. این پروژه در دو بخش جمع­آوری اطلاعات پرسشنامه­ای از کارشناسان، بانک نشاداران و بهره­برداران و مطالعه زراعی و میدانی (از 10 مزرعه کشت مکانیزه و سنتی) در استان مازندران اجرا شد. نتایج نشان داد که در روش کشت مکانیزه میانگین صفات تعداد پنجه در کپه (2/8 درصد)، تعداد روز تا گلدهی (6/6 درصد)، تعداد دانه در هر خوشه (5/4 درصد) و نهایتا عملکرد دانه برای رقم محلی هاشمی (5/11 درصد) و برای رقم شیرودی (03/12 درصد) بیشتر از کشت سنتی بود. نتایج تجزیه داده­های پرسشنامه بر اساس نمره کل هر گویه، ضرایب اهمیت هر گویه و امتیاز نرمال شده گویه­های "برداشت محصول بیشتر در کشت مکانیزه نسبت به کشت سنتی"، "پایین­تر بودن هزینه­ها در کشت مکانیزه نسبت به روش سنتی" و " صرفه­جویی در مصرف نهاده­های زراعی در کشت مکانیزه" به ترتیب با نمره کل 194، 177 و 168 مهمترین عوامل پیش­برنده کشت مکانیزه برنج در استان مازندران هستند و گویه­های "تمایل به کشت مجدد با کاشت زود هنگام در کشت سنتی"، "بالا بودن سن اکثر کشاورزان و کم سوادی آن‌ها" و " قیمت بالای ماشین­آلات شالیزاری" به ترتیب با 189، 186 و 184 به عنوان مهمترین عوامل تهدید کننده کشت مکانیزه برنج در استان مازندران به شمار می­روند. با توجه به اهمیت گویه‌های موثر در عوامل پیش برنده و افزایش عملکرد نسبی در کشت مکانیزه، پیش بینی می‌شود روند توسعه مکانیزاسیون در استان مازندران افزایشی بوده و در دراز مدت به افزایش تولید برنج و کاهش هزینه‌های تولید می‌انجامد.

کلیدواژه‌ها