1
عضو هیات علمی/ موسسه تحقیقات برنج کشور- معاونت مازندران
2
بخش فنی و مهندسی- معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور
چکیده
وابستگی شدید کشت محصولات کشاورزی و به خصوص برنج به آب از یک‌سو و خشکسالیهای اخیر به همراه سرازیر شدن این ماده حیاتی به بخشهای دیگر مانند شرب و صنعت از سوی دیگر، سبب کمتر شدن سهم کشاورزی از این منابع شده است. بنابراین برای پایداری تولید برنج در کشور به ناچار می‌بایست از منابع موجود حداکثر بهرهوری را داشته باشیم. یکی از راهکارهای افزایش بهرهوری آب در کشت برنج، تغییر روش مرسوم آبیاری میباشد. از اینرو به منظور اصلاح شیوه رایج آبیاری در شالیزار پژوهشی با دو تیمار آبیاری غرقابی دائم (کشت رایج) و آبیاری تناوبی در شهرهای مختلف استان مازندران در سال 1397 به اجرا گذاشته شد. نتایج نشان داد که تغییر شیوه آبیاری از غرقابی به آبیاری با زهکشی میان فصلی در شهرهای مختلف استان، سبب افزایش 9/9 درصدی عملکرد از 4301 کیلوگرم در هکتار به 4730 کیلوگرم در هکتار شد. همچنین تغییر شیوه آبیاری تاثیری روی صفات تعداد پنجه در کپه، ارتفاع بوته، طولخوشه و درصد باروری نداشته است. نتایج نشان داد مدیریت آبیاری در اراضی شالیزاری به شیوه آبیاری غرقابی و اعمال دو مرتبه خشکی میان‌فصل قبل از مرحله گلدهی سبب افزایش معنیدار عملکرد و در نتیجه افزایش بهرهوری آب شده است. بنابراین، این روش سبب بهبود درآمد شالیکاران و استفاده بهینه از منابع آبی موجود شده که در نهایت موجب افزایش پایداری تولید برنج خواهد شد.
)